Emotionele intelligentie (EQ): een kwestie van voelen

Emotionele intelligentie stelt je in staat om beter samen te werken, je wordt succesvoller op je werk en je kunt efficiënter problemen oplossen, … Stuk voor stuk waarheden als een koe, want hoe hoger je EQ, hoe succesvoller je bent. Maar hoe ontwikkel je je EQ eigenlijk? Daar valt al veel minder over te vinden … En bovendien wat als je carrière niet het uitgangspunt is, maar je simpelweg meer wil voelen en met je emoties aan de slag wil? In dit artikel vertellen we je hoe je dit aanpakt, maar laten we eerst maar eens kijken wat emotionele intelligentie (EQ) eigenlijk is. 

Laten we je een aantal definities op een rijtje zetten: 

“De bekwaamheid om eigen en andermans emoties te onderkennen en beïnvloeden.” (kennisconsult)
 “De vaardigheid in het omgaan met emoties.” (psycholoog direct)
 “De vijf componenten van EQ zijn: Emotioneel bewustzijn, emotionele zelfregulering, motivatie, empathie en sociale vaardigheden.” (Daniel Goleman)

 We hebben het dus over emoties en wat mij betreft valt dat niet te leren op de schoolbanken. Nee, dat doe je niet door te luisteren, te analyseren, te beredeneren en te denken. Het verhogen van je EQ dat doe je door daadwerkelijk te leren voelen in de praktijk, je kwetsbaar op te stellen en af en toe jezelf te analyseren. Belangrijke factoren die zelden aan bod komen in trainingen: zonde! 

Emotionele Intelligentie betekent durven voelen 

Ben je helemaal niet uit op zakelijk succes, maar zeggen je gevoelens andere dingen? Ook dat is perfect, want EQ helpt ook om simpelweg beter voor jezelf te zorgen, te kiezen voor een nieuwe baan, … 

Luisteren naar je eigen gevoel is het begin van je eigen wijsheid. 

Waarom moet je je gevoelens dan toch zo vaak onderdrukken? Waarom is huilen bij jongens voor watjes, moet je je altijd sterk houden en moet je altijd in de pas lopen en erbij horen? Trouwens ook binnen bedrijven is dit vaak het gewenste gedrag. Werken zonder zeuren, je van je beste kant laten zien en niet falen … Logisch dat heel wat mensen hun gevoelens onderdrukken en vervolgens zichzelf voorbij lopen en een burn-out krijgen. 

Een voorbeeld uit de praktijk:  een manager bij Rijkswaterstaat 

Er komt binnenkort een groot debat waar ministers en ambtenaren aanwezig zijn. De manager is eindverantwoordelijk voor het reilen en zeilen van het debat. Haar collega loopt de kantjes er vanaf en zij bikkelt dag in dag uit door. Ze draait overuren en slaapt weinig. Ze ‘denkt’ dat het niet anders kan, maar haar gevoel zegt iets anders.

Ze zet alleen een stop op haar gevoelens. Dit debat moet lukken. Die collega laat ze maar even links leggen. Ze gaat door. De dag van het debat en het gaat fantastisch … 

Maar wat gebeurt er dan:

 1. Ze is compleet uitgeput
 2. Ze voelt zich niet trots
 3. De relatie met haar collega is verslechterd (maar er is niets uitgesproken)
 4. De avond na het debat barst ze thuis in tranen uit, slaapt ze slecht en is ze alle focus kwijt 

Wie weet herkenbaar voor jou of  voor een naaste in je omgeving? 

Waarom laat je het zover komen?

Je eigen gevoelens negeren, blijven doorjakkeren voor de organisatie, … waarom doe je dat eigenlijk? Je kunt perfect empathisch zijn op het werk, maar je eigen gevoel en emoties straal negeren of aan de kant schuiven. Daar heb je immers ‘gevoelsmatig’ geen tijd voor. Zonde, want de klap komt sowieso achteraf. 

Emotionele Intelligentie leer je in de praktijk 

Een hoger EQ ontwikkelen komt niet uit de boekjes of leer je niet tijdens een webinar. Ja, het zorgt voor ideeën, maar uiteindelijk zal je aan de bak moeten en het uit jezelf moeten halen. 

Want je kunt alles wel analytisch en theoretisch benaderen, maar voelen en emoties gebeuren in je lijf:

Je denkt je niet blij.
 Je bent blij.

Een brok in je keel.
Een steen op je maag.

Dit los je alleen op met je naar binnen te keren en te luisteren naar je emoties en gevoelens. Hierna volgen heel wat praktische tips & tricks om naar je gevoelens te luisteren en daardoor je EQ te verhogen. Kun je daar wat hulp bij gebruiken, weet dan dat ik er voor je ben.

Hoofd, hart, buik

Het hoofd, hart en de buik zijn communicerende vaten. Reken maar dat ook je buik en hart intelligentie hebben. De uitdrukking ‘buikgevoel’ bestaat niet zomaar. Soms reageert je buik voor je hoofd het doet. Het hart kent dan weer liefde voor mensen waarmee je je verbonden voelt. 

Het brein, dat is een meester in het analyseren. Denken zit in je hoofd.

Maar is is ook zoiets als het ‘hartbrein’, meester in het voelen. Dit komt terug in uitdrukkingen als:
- Je hart juicht van blijdschap
- Het gaat je aan je hart

Verder is er ook nog het ‘buikbrein’, meest van intuïtie. Denk maar aan het gevoel van gevaar in donkere steegjes of kriebels bij verliefdheid. 

Stuk voor stuk hebben ze bijzondere eigenschappen.
1. Je hoofd is gericht op betekenis en mogelijkheden
2. Je hart gericht op verlangens en emoties
3. Je buik op je identiteit en grenzen 

Slaag je erin de 3 met elkaar te verbinden dan sta je sterk. Dan leef je ontspannen en in harmonie. Geef er dus meer aandacht aan, want hoe meer aandacht je hebt voor je hart en je buik, hoe hoger je EQ. 

Met de onderstaande oefeningen werk je alvast aan je emotionele intelligentie. Daar pluk je je leven lang de vruchten van op tal van vlakken. 

Stappenplan om je Emotionele Intelligentie te verhogen 

Fase 1 l Herken je lichamelijke sensaties 

Je lichaam zendt de hele dag signalen uit. Er zijn makkelijk herkenbare signalen, denk maar aan warm, kou, vermoeidheid, … maar er zijn ook meer complexe. Een onrustige buik, een onaangenaam gevoel, een benepen ademhaling. Deze signalen vallen minder te duiden en worden vaak als negatief ervaren. Toch worden deze signalen maar al te vaak genegeerd, want ‘the show must go on’. 

En toch … hoe meer signalen je herkent, hoe ontspannender je door het leven gaat. Met deze 2 oefeningen leer je ze alvast herkennen: 

1.1 Inchecktijd
Neem voor het afsluiten van de werkdag even de tijd om te voelen in je lichaam. Schrijf op welke sensaties je voelt, zo weet je met welk gevoel je naar huis gaat.

1.2. Stel je lichaam ook enkele vragen:
     - Welk lichaamsdeel vraag om aandacht?
     - Welk lichaamsdeel is gespannen en welk ontspannen?
     - Waar zit er een emotionele lading?
     - Welk gevoel koppel ik aan de spanning in mijn lichaam?  

Fase 2 l Vertraag

Voelen neemt neemt tijd in beslag. Dit doe je door:

 A Mediteren
Neem bewust tijd voor jezelf en kies voor een meditatie die bij je past. Weet dat je overal kunt mediteren. Lees er zeker onze tips bij ‘slim mediteren’ eens op na.

B. Je ademhaling volgen
Je ademhaling bewust volgen zorgt voor een ontspannen gevoel en zorgt ervoor dat je makkelijker kunt voelen. Je ademhaling is het enige lichaamsproces wat je bewust kunt beïnvloeden. Met deze 12 ademhalingsoefeningen kom je alvast een heel eind. 

C. Beoefen mindfulness
Besteed even bewust aandacht aan wat je voelt, doet en welke zintuigen je gebruikt. Geef dus opzettelijk aandacht aan het huidige moment, zonder oordeel. Je leeft even volledig in het moment en staat open voor voelen. 

Fase 3 l Leer woorden die je gevoel omschrijven 

Je gevoelens omschrijven is vaak moeilijk. Hoe meer gevoelswoorden je kent, hoe makkelijker en genuanceerder je je gevoelens kunt uitdrukken. 

Kom je thuis en geef je je partner mee dat je een ‘rotdag’ hebt gehad, dan kan dit vanalles betekenen. Je ergerde je aan een collega, je hebt fouten gemaakt, je hebt een heftig klantenverhaal gehoord of je bent misschien wel uitgekafferd door een klant … 

Het gaat dus om het gevoel wat er aan vast zit. Oefen geregeld om je gevoelens zo exact mogelijk onder woorden te brengen en blijf niet hangen in algemeenheden. 

Fase 4 l Schakel je zintuigen in 

Je zintuigen helpen je om je emoties te vatten en in het nu te zijn. Beide gaan over in je lijf en hangen nauw samen. Op deze manieren zet je je zintuigen aan het werk:

1. Maak een pauze wandeling
Maak tijdens de middagpauze op kantoor een wandeling. Kijk bewust om je heen, voel de wind en/of de zon, hoor de geluiden en ruik. Kortom wees je bewust van je omgeving.

2. Bespreek met een collega de ervaringen van één zintuig
Capteer een dag lang alle ervaringen van één zintuig en koppel aan het eind van de dag terug met wat je hebt ervaren. Neem elke dag een ander zintuig.

Fase 5 l Houd een emotie-dagboek bij

Schrijf je gevoelens en emoties van de voorbije dag voor het slapengaan neer. Pen alles neer wat in je opkomt. Noteer wat spanning veroorzaakte, wat je vrolijk maakte, … Heb je een andere manier of verkies je een ander moment? Doen!

De manier om je EQ te boosten 

Ga je consequent met de bovenstaande punten aan de slag, dan ben ik er zeker van dat je emotionele intelligentie met sprongen vooruit gaat. Zo zit je lekker in je vel en voorkom je overdreven stress en spanning. Reken maar dat je daar ook op je werk de vruchten van plukt. 

De voordelen van makkelijker je gevoelens en emoties uiten? 

Dat zijn er wel wat, denk maar aan: 

1. Minder hoofdpijn en spanning in nek en schouders
2. Meer plezier op het werk
3. Minder chagrijnig
4. Meer levenslust
5. Meer genot van intimiteit
6. Waardevolle gesprekken met dierbaren
7. Het voorkomen van een burnout
8. Makkelijker nee zeggen 

Zelf de voordelen van een beter EQ ervaren? 

Wil jij minder spanning ervaren, je relaties verbeteren, een betere gezondheid, meer verbondenheid met je partner/omgeving, grenzen kunnen stellen en meer? Daar help ik je graag bij. Als ervaren coach heb ik al heel wat mensen begeleid, zowel individueel als in groep. Contacteer me gerust met vragen of om jouw situatie te bespreken. 

Andere manieren om goed te leren voelen en je EQ te verbeteren

Lukt het niet met de bovenstaande methode? Weet dat er ook nog tal van lichaamsgerichte methodes zijn. De belangrijkste zet ik even voor je op een rijtje:

1. Haptonomie

Haptonomie is een methode om te leren voelen en ervaren door middel van aanraking. Het is een methode waarin direct lichamelijk contact is met de coach (gewoon met je kleren aan!) en gaat erom om je voelend vermogen te vergroten.

2. Bokscoaching

Bokscoaching is een manier om je lijf beter te gaan voelen door middel van boksen. Je wordt bewuster van je kracht en je valkuilen. Je leert stevig te staan en ervaart hoe dat voor je lijf aanvoelt. Je leert dat je krachtig mag slaan, en kunt zo energie in je lichaam op gang brengen.

3. Sensomotorische therapie

Sensomotorische therapie is een methode door middel van je zintuigen meer te leren voelen. Dit gebeurt in de vorm van beweging, spel en nabijheid. Het is een samenhang tussen wat je waarneemt en hoe je hier vervolgens op reageert.

4. Massage(therapie)

Een heerlijke massage doet wonderen voor je lichaam en voor je geest. Dichterbij je lichaam komen en genieten van het moment. Een heerlijke manier om tot rust te komen. Maar kies ook eens voor de versie waarin de masseur ook is opgeleid tot therapeut, zodat je ook dichterbij je gevoel komt.

Kun je ook hier hulp gebruiken? Ik ben er voor je! 

Als senior coach help ik je aan een mooier leven door jezelf op nummer 1 te zetten.

1. Download mijn compacte videotraining.
 2. Check het unieke 1 op 1 coachtraject Expeditie Evenwicht

Al jaren help ik gedreven professionals en ondernemers op weg meer geluk, plezier en minder gedoe.

Dus heb jij een goed stel hersens, een uitdagende baan en fijne vrienden. maar voel jij je onrustig of onzeker. Plan een gratis kennismakingsgesprek in en kijk wat ik voor jou kan betekenen. 

Training ‘verhoog je Emotionele Intelligentie'! 

Deze training is er voor jou persoonlijk of voor de hele organisatie. 

Een boeiende en persoonlijke training voor gedreven professionals  die hun samenwerkingsstijl willen aanvullen met gedegen kennis en vooral kunde over emoties en gevoelens. 

Je leert onder meer:
 - niet terugdeinzen voor een ontslaggesprek
 - open kaart spelen over veranderingen binnen de organisatie
 - een ander aanspreken op zijn/haar gedrag
 - innerlijke rust creëren in tijden van stress

Door praktische oefeningen en persoonlijke opdrachten ontdek je hoe jij beter leert omgaan met je eigen emoties, hoe je deze kunt herkennen en controle krijgt over hoe je deze inzet.

Persoonlijk advies nodig?

Laat hier een berichtje achter en ik neem zo spoedig mogelijk contact met je op.