Hoe goed ben jij in het herkennen van stress?

10 februari 2017

Stress: het is jou vast wel bekend. Iedereen heeft het wel een keer gevoeld. Bijvoorbeeld tijdens een examen, bij het te laat komen op een belangrijke afspraak, of vlak voor de eigen bruiloft. Misschien heb jij er nauwelijks last van of ben je juist een stresskip: stress kan opduiken in verschillende situaties en in verschillende maten van hevigheid. In ieder geval is het heel belangrijk om de signalen van je lichaam goed te herkennen en ernaar te luisteren.

Wat gebeurt er eigenlijk met je lichaam als je stress ervaart? De spieren spannen zich aan, het hart gaat sneller kloppen, pupillen verwijden zich en de spijsvertering wordt trager. Het hele lijf wordt klaargemaakt voor snelle actie. Oorspronkelijk betekende dit vechten of vluchten, tegenwoordig worden al deze processen vaak al in gang gezet als je bijvoorbeeld te laat op een vergadering dreigt te verschijnen. Iets minder spannend. Er zijn manieren om stress te herkennen en vervolgens tegen te gaan. Hier volgt een scenario uit mijn dagelijks leven:

De situatie: Ik heb twee afspraken achter elkaar. De eerste loopt uit waardoor ik te laat ben voor de volgende. Ik spring in de auto en scheur er met piepende banden vandoor.

Mijn lichamelijke reactie

Mijn hart klopt sneller. Mijn ademhaling zit hoog in m’n lijf, m’n nek is gespannen, m’n schouders zijn opgetrokken en mijn ogen staan meer opengesperd. Vanachter het stuur kijk ik schichtig om me heen. De signalen zijn niet heftig, maar alles bij elkaar voelt het stresserig aan. Al scheldend (in mezelf en soms hardop) scheur ik langs andere auto’s op weg naar mijn afspraak. Het het schelden lost natuurlijk niets op, maar voelt wel fijn. .

Mijn gedachten

“Weer te laat!” “Rij door!” “Hoeveel tijd heb ik nog?” “Ze zal wel boos zijn…!”

Oplossing 1: ik werd me bewust van wat er in mijn lijf gaande was en herkende het als stress. Tegelijk wist ik heel goed dat ik deze situatie niet kon oplossen. De klant was geappt en wist dus al dat ik wat later zou komen. Toch wilde mijn lichaam niet tot bedaren komen. Dus concentreerde ik me op mijn ademhaling: in door mijn neus en uit door mijn mond. Het hielp. Mijn schouders zakten weer, de stress nam langzaam af. Dit is een lichaamsgerichte oplossing.

Oplossing 2: een mentale oplossing is je er snel bij neerleggen als je niets aan een situatie kunt veranderen. In mijn geval kon ik niets meer doen aan het feit dat ik te laat was. Dus had ik alleen maar iets kunnen denken als: ‘is het levensbedreigend? Nee. Verlies ik hiermee een klant? Mogelijk. Maar wat dan nog?’ Dit dacht ik niet precies op dat moment (ik koos immers voor bovenstaande oplossing), maar in een andere recente stressvolle situatie paste ik deze methode wel toe.

Vlak voor een training bleek de printer geen inkt meer te hebben, waardoor ik de geplande oefeningen niet mee kon nemen. Er was geen tijd meer om een alternatieve oplossing te bedenken, dus besloot ik me er niet druk om te maken en de les te improviseren.

Wat doe jij als je stress bij jezelf ervaart? Probeer je het te negeren? Laat je het juist toe? Ga je bewust iets anders doen? Iets anders? Tof als je jouw methode zou willen delen!