Alles over psychosomatische klachten + 5 handige tips

De kans is vrij groot dat je wel eens van psychosomatische klachten hebt gehoord, je bent niet voor niets bij dit artikel terecht gekomen. Het hebben van deze klachten is erg vervelend . Misschien heb je al diverse artsen bezocht, maar lijkt er niets mis in jouw lichaam. Er is namelijk vaak geen lichamelijke oorzaak te herkennen, en dat is niet prettig. Gelukkig zijn er enkele handige methodes die je toe kunt passen om de klachten toch te verminderen. Tijd om hier wat dieper op in te gaan!

Wat zijn psychosomatische klachten? 

Je kunt een psychosomatische klacht ook wel als volgt samenvatten: een klacht die ontstaat vanuit je gedachten. Dit is natuurlijk vrij kort door te bocht en er komt echt wel meer bij kijken, maar het is een mooi begin voor dit artikel. Dee klachten staan vaak niet in verhouding tot wat door medische tests of door lichamelijk onderzoek wordt gezien. De oorzaak van de klachten komt dus niet alleen uit het lichaam zelf, maar het komt ook door jouw gedachten. Precies, het onderbewustzijn oftewel de geest.

Er zijn veel verschillende soorten psychosomatische klachten. Een aantal hiervan op een rijtje:

1. Body dysmorphic disorder – dit is een obsessie of preoccupatie met een kleine of denkbeeldige fout op het lichaam, zoals rimpels, kleine borsten, of de vorm of grootte van andere lichaamsdelen. Deze stoornis veroorzaakt ernstige angst en kan van invloed zijn op het vermogen van een persoon om normaal te functioneren in het dagelijks leven. Anorexia is hier een goed voorbeeld van.

2. Conversion disorder – dit is een aandoening waarbij een persoon neurologische symptomen ervaart die zijn of haar beweging en zintuigen beïnvloeden en die geen fysieke oorzaak lijken te hebben. Zo zijn er mensen die niet meer kunnen lopen, ondanks het feit dat er lichamelijk niets mis lijkt te zijn.

3. Hypochondriasis – dit is een obsessie of fixatie met de angst voor het hebben van een ernstige ziekte. Mensen met hypochondrie hebben een verkeerd beeld over hun lichaam. Een persoon met hypochondriasis kan er bijvoorbeeld van overtuigd raken dat hij of zij darmkanker heeft wanneer hij of zij op een zonnige dag wat vaker naar het toilet moet.

4. Somatization disorder – een persoon ervaart lichamelijke klachten, zoals hoofdpijn, diarree of darmklachten zonder lichamelijke oorzaak. Vaak komt dit door langdurige stres, hier komen we straks even op terug.

Misschien herken jij je in een van bovenstaande klachten. En  heb jij al diverse therapieën, coaches en begeleiders gehad om van jou psychosomatische klachten af te komen, en is het nog niet gelukt.  Dat is balen! De taal die jouw lichaam spreekt is soms onbegrijpelijk, en het kost tijd en energie om de signalen van jouw lichaam te leren begrijpen.

Het is niet altijd prettig die onverklaarbare klachten, maar toch hebben die klachten jou iets te vertellen. En dit kan een hele zoektocht zijn wat er aan de hand is. Voor de een betekent het woorden geven aan angsten, twijfels of emoties uiten die diep weggestopt zitten. Terwijl het bij de ander betekent dat er stelselmatig over haar en zijn grenzen is gegaan. Het is voor iedereen een eigen zoektocht waar de klachten vandaan komen. Al gaat het soms niet snel genoeg, maar geef de hoop niet op. Wees eerlijk naar jezelf en anderen.

De exacte oorzaak van psychosomatische klachten is nog steeds niet bekend. Er wordt van sommige soorten stoornissen verondersteld dat deze een genetische component hebben. Echter zijn er ook een hoop artsen en psychologen die denken dat de klachten puur komen door een intern conflict of door een bepaalde gemoedstoestand. Het onderscheid tussen een normale ziekte en een psychosomatische ziekte is niet zo een twee drie te maken. Dit maakt het dan ook zo lastig om aan de slag te gaan om de klachten te verminderen. Wel is het zo dat een slechte gemoedstoestand bepaalde ziektes kan verergeren. Of zoals Abhijit Naskar in Time to Save Medicine zegt:

“Not every sickness is psychosomatic, but a weak psyche can indeed make a sickness worse.”

Wat voor invloed heeft stress op de psychosomatiche klachten?

Stress is vervelend om te hebben, dit is iets wat vrijwel iedereen kan beamen. Een hoofd vol met stress zorgt ervoor dat je niet echt tot rust kan komen. Door de constante druk van het werk en van het familieleven is het lastig om negatieve gedachten buiten het brein te houden. Echter is het toch belangrijk om jouw stressniveau te verlagen. Langdurige stress kan zorgen voor een bepaalde mate van anxiety. Dit blijkt een grote oorzaak te zijn voor verschillende soorten lichamelijke problemen, zo ook voor de psychosomatische klachten. Rollo May, auteur van het boek The Meaning of Anxiety, heeft het mooi verwoord:

“Thus it may be said that the symptoms are often ways of containing the anxiety; they are the anxiety in structuralized form.Freud rightly remarks about psychological symptoms: “The symptom is bound anxiety,” or, in other words, anxiety which has been crystallized into an ulcer or heart palpitations or some other symptom.”

Psychosomatische klachten als gevolg van stress kunnen onder andere zijn: hoge bloeddruk, ademhalingsproblemen, gastro-intestinale stoornissen, migraine en spanningshoofdpijn, bekkenpijn, impotentie, frigiditeit, dermatitis en zweren. Door de bovenstaande manieren in combinatie met de onderstaande tips zal je jouw stressniveau  sneller kunnen verlagen. Hierdoor nemen jouw psychosomatische klachten af.

Hoe kom je er vanaf?

Na het uitsluiten van alle mogelijke soorten lichamelijke oorzaken van symptomen, richt de behandeling zich over het algemeen op het opbouwen van een goede gemoedstoestand. Dit is namelijk een van de factoren waardoor de klachten zijn ontstaan. Het leren omgaan met stress is een belangrijke stap om jouw klachten te verminderen en om de baas te worden over je eigen brein. Je kunt op diverse soorten manieren aan de slag om jouw bewustzijn te trainen en meer interne rust  creëren. Eén van de meest bekende manieren is mindfulness, of ademhalingsoefeningen. Door middel van ademhalingsoefeningen kun jij jouw hartslag naar beneden halen. Je legt de focus op de ademhaling en zet eventjes jouw gedachtegang stil. Dit geldt ook voor gedragstherapie, lichaamsgerichte therapie en reguliere coaching. Door samen aan de slag te gaan met een arts of met een trainer leer jij beter met bepaalde situaties om te gaan.

Het prettige van coaching is dat je persoonlijke aandacht krijgt. Dit maakt het mogelijk om een vertrouwelijke relatie met iemand op te bouwen, en leer jij je veilig voelen. Hoe veiliger jij je voelt, hoe makkelijker het wordt om spanning los te laten en emoties en angsten te uiten. Ook is het goed om leuke of inspannende activiteiten te plannen, zoals bijvoorbeeld boksen, op deze manier kun jij je hoofd lekker leeg maken. Wanneer je dit op de lange termijn doet kunnen de klachten afnemen.

Tips voor minder psychomotorische klachten 

Goed, nu weet je meer over de manier waarop psychosomatische klachten ontstaan en op wat voor manier je van de klachten af kunt komen. Om je nog net even wat verder te helpen hebben we hieronder enkele handige tips.

1. Ga op zoek naar veranderingen in je levensstijl

Psychosomatische klachten kunnen een teken zijn dat je iets in je leven doet dat veel te stressvol is. Is er iets waarvan je afstand wilt nemen? Is het werk wat je doet nog wel leuk? Zijn er bepaalde spanningen binnen de familie? Door kritisch over deze vragen na te denken zal je al snel tot de conclusie komen dat er bepaalde zaken zijn die je anders kunt doen. Het kan prettig zijn om dit samen met een coach of psycholoog te doen

2. Vind manieren om stress in je leven te verminderen

Het verminderen van stress kan psychosomatische klachten doen verminderen of verwijderen. Kijk of je werkstress kunt beperken en minder tijd kunt doorbrengen met mensen die je een slecht gevoel geven. Neem eens wat vaker een wandeling of ga wat vaker in het zonnetje zitten. Door op die kleine momenten jouw stressniveau te verlagen zal het makkelijker zijn om resultaat te merken.

3. Kies een paar goede vrienden, die écht luisteren 

Op wie kan je meestal rekenen om je gevoelens te delen en om je door moeilijke tijden heen te helpen? Zoek deze mensen op als je het moeilijk hebt. Als een van hen niet bereid is om te praten, voel je niet persoonlijk aangevallen. Maar zoek iemand anders op. Je vrienden staan altijd voor je klaar, ook op het gebied van psychosomatische klachten.

4. Besteed veel tijd aan ontspanning. 

Neem een warm bad, ga lekker lang in bad zitten, lees een goed boek of hang rond met een goede vriend. Ontspanning is een belangrijk onderdeel van een evenwichtig leven. Zorg ervoor dat je elke dag minstens 2 uur plezier maakt en ontspannen bent, dit is optimaal voor je gezondheid.

5. Zorg voor je lichaam

Slaap minstens 8 uur per nacht, vul 1/3 van je bord met groenten en fruit en krijg voldoende beweging. Probeer de trap te nemen in plaats van de lift en ga eens wat vaker naar de sportschool toe. Je lichamelijke gezondheid is net zo belangrijk als je mentale gezondheid. Wanneer je je fit voelt, voel je je ook gelijk een stuk vrolijker.

6. Zoek professionele begeleiding

Zoek een coach, psycholoog, haptonoom of andere therapie die jou aanspreekt. Het is vooral belangrijk dat jij je op je gemak en veilig voelt bij jouw coach of therapeut. Je kunt kiezen om over jouw klachten te praten, maar ook zijn er vele soorten lichaamsgerichte therapie, zoals bijvoorbeeld haptonomie, ademcoaching of bokstherapie. Deze vorm van therapie neemt als uitgangspunt het lichaam.

Het is zeker niet onmogelijk om van psychosomatische klachten af te komen. Door bovenstaande tips te volgen en professionele hulp te zoeken maak je een goede start. Of het nu gaat om een neerslachtig gevoel of om de ergere soorten klachten. Hulp zoeken is dé belangrijkste stap die je kunt zetten richting het verhelpen van je problemen. Hier op de site vind je nog veel meer artikelen die zien op mentale en fysieke gezondheid,.