Emotionele intelligentie op het werk vergroten? 8 Effectieve Tips!

Je wilt graag de emotionele intelligentie (EQ) op het werk verhogen, van jezelf en/of jouw team. Hoe pak je dat aan? Emotionele intelligentie gaat over menselijke gevoelens, kwetsbaarheid en verbinding maken, waarbij je onvermijdelijk struikelt en weer moet opstaan. Daarvoor is lef nodig. Het is geen vorm van intelligentie die je uit een boek kunt leren. 

Emotionele intelligentie ontwikkel door te voelen en te ervaren

Verwacht dus geen magische tips en oplossingen waarmee je met 10 minuten per dag binnen een week een hoger EQ krijgt. Je zult echt tijd moeten investeren in jezelf. Voor dit artikel heb ik mij gebaseerd op de boeken van Brene Brown en coachsessies die ByLizet heeft gegeven aan leidinggevenden en managers in de gemeente Rotterdam.

Het is niet de criticus die ertoe doet; niet degene die ons erop wijst waarom de sterke man struikelt, of wat de man van de daad beter had kunnen doen. De eer komt toe aan de man die daadwerkelijk in de arena staat, wiens gezicht besmeurd is met stof, zweet en bloed; die zich kranig weert; die fouten maakt, die keer op keer tekortschiet… die, als het meezit, uiteindelijk de triomf van een grootse prestatie kent, en als het tegenzit, en hij faalt, in elk geval faalt terwijl hij grote moed heeft getoond.
 – Theodore Roosevelt

Emoties zijn superkrachten en beïnvloeden iedere werkdag. Dan is het toch gek dat we onze emoties en gevoelens het liefst gescheiden houden van ons werk. Als je een vergadering hebt met je collega’s, zit je tegenover mensen met elk hun eigen emoties: teleurstelling, geluk, angst, schaamte, onzekerheid. Maar als je naar hun gezichten kijkt, valt daar vaak weinig tot niets aan af te lezen. Dat is niet gek, want we hebben immers geleerd om emoties te onderdrukken.

Wat houdt emotionele intelligentie simpel gezegd in?

1. Je bent je bewust van je eigen emoties

2. Je bent je bewust van andermans emoties

3. Je hebt het vermogen om goed met je eigen emoties om te gaan

4. Je hebt het vermogen om goed met andermans emoties om te gaan

When we own our emotions, we can rebuild and find our way through the pain.

Waarom is een hoog EQ op het werk zo belangrijk?

Emoties horen bij het leven. Ze horen bij ons menszijn. Emoties beïnvloeden ons denken, onze creativiteit, onze productiviteit en de wijze waarop we beslissingen nemen. Het is daarom erg belangrijk dat je op je werk de ruimte hebt om emoties en gevoelens vrijuit te bespreken.

Jouw emoties bepalen hoe aandachtig je kunt werken.
 Jouw emoties bepalen hoe je beslissingen maakt.
 Jouw emoties hebben invloed op je fysieke en mentale gezondheid.
 Jouw emoties hebben invloed op je relaties.
 Jouw emoties hebben invloed op je toegankelijkheid.

Veel organisaties bieden die ruimte niet, of onvoldoende, waardoor de gevoelens en emoties van werknemers in de knel komen. 

Onze werkcultuur is over het algemeen gericht op onafhankelijkheid, hoge productiviteit en efficiëntie. Het voelen en ervaren van emoties past daar niet bij, omdat dat te oncomfortabel en onvoorspelbaar is.

Mensen zijn doorgaans niet getraind in het herkennen emoties bij zichzelf en anderen. Kun jij je herinneren dat er vroeger op school ooit aandacht is besteed aan dat soort dingen? De kans is groot dat je nooit hebt geleerd om je EQ te ontwikkelen en alleen maar theorie kreeg voorgeschoteld.

Zoals ze in het Engels zeggen: de meeste mensen kunnen hun gemoedstoestand alleen beschrijven in de termen van bad, sad en glad. Hun emotionele woordenschat is niet groter dan dat. Maar wist je dat er meer dan 300 woorden zijn waarmee je kunt aangeven wat je precies voelt?

Leaders must invest a reasonable amount of time in attending to fears and feelings to manage ineffective and unproductive behaviour.

Alle medewerkers hebben emoties (en soms is het hun dag niet) 

Dat mag op zich geen verrassing genoemd worden. Iedere medewerker is namelijk mens, dus ze lopen allemaal regelmatig tegen hun eigen emoties aan. De vraag is hoe daar binnen hun bedrijf collectief mee omgegaan wordt.

4 praktische manieren om jouw emotionele intelligentie op het werk te verhogen:

1. Bespreek met medewerkers welke emotionele ondersteuning ze nodig hebben.
- aanmoediging
- feedback
- eerlijkheid
- kwetsbaarheid
- etc..

2. Ruim eenmaal per dag een vast aantal minuten in om gevoelens te bespreken.
Tijdens mijn trainingssessies voor teams vraag ik deelnemers vaak vooraf op te schrijven waar ze zichzelf toestemming voor geven. Bijvoorbeeld: “vandaag mag ik twijfels en onzekerheden delen.” Op het moment dat jij jezelf toestemming geeft iets te doen, wordt het makkelijker om daadwerkelijk de daad bij het woord te voegen.

 3. Maak de volgende zinnen af en bespreek ze in de groep (uit het boek Dare to Lead)
 - Ik ben opgegroeid met het idee dat emoties…
 - Emoties voelen is voor mij…
 - Binnen mijn bedrijf is de verwachting dat emoties uiten….
 - De laatste keer dat ik op het werk mijn emoties uitte was….
 - De laatste keer dat iemand zijn/haar emoties durfde uiten tijdens een vergadering en zich kwetsbaar durfde op te stellen was….

 4. Begin bij jezelf.  Start en eindig elke dag met in het kort opschrijven wat je werkelijk voelt.

Hoe ontwikkel je als professional of leidinggevende jouw EQ?

Emoties zorgen voor diepgang, voor verbondenheid en geven je zelfvertrouwen. Emoties leren kennen is een vaardigheid en zoals elke vaardigheid kun je er beter in worden.

1. Ontwikkel je emotionele woordenschat

In hoeveel verschillende woorden kun jij je uitdrukken als het gaat om gevoelens en emoties? Hoe groter jouw woordenschat is, hoe makkelijker het is om jezelf in elke situatie duidelijk te maken. Klik hier voor een lijst met meer dan 190 verschillende emotionele termen.

2. Identificeer je triggers

Wat zijn de triggers op een doorsnee dag waardoor je emoties en gevoelens ervaart en wat voel je precies? Wie of wat triggert jou zoal? Neem na een werkdag de tijd om dit op te schrijven.

3. Luister naar je lichaam

Het lichaam is onmisbaar bij het in contact komen met je gevoelens. Via het prikkelen van de zintuigen geeft het lichaam de hersenen signalen die duidelijk maken hoe je iets ervaart. Dit gebeurt de hele dag door, alleen negeren of onderdrukken we die signalen vaak. Een gaap? Je bent niet moe, het werk moet af. Een traan? Je kunt toch niet verdrietig zitten zijn op kantoor?! 

 Luister als je lichaam je iets te vertellen heeft. Neem de signalen die het uitzendt serieus.

4. Aanraking en nabijheid

Een aanraking kun je ervaren als prettig, onprettig, grensoverschrijdend, schaamtevol, warm, enzovoort. Door de nabijheid van andere mensen en door ze aangeraakt worden ontdek je wie je bent. Aanraking brengt altijd gevoelens met zich mee. Je ziet dan ook vaak professionals die niets willen voelen en iedereen fysiek op afstand houden.

 Ga deze dingen eens voor jezelf na:

1. Waar zit je het liefst in een openbare ruimte?
2. Hoe voel jij je als je partner dicht tegen je aanzit?
3. Hoe voelt het als een collega dicht tegen je aanzit?
4. Wat is gevoelsmatig het verschil tussen de aanraking van een collega, directeur en een familielid?

Voorbeeld: een klant van mij kwam erachter dat hij in de vergaderruimte altijd ergens wilde zitten waar hij het overzicht kon houden en iedereen kon zien. Hij was eigenlijk continue alert, omdat hij zijn collega’s eigenlijk niet vertrouwde.

Ben jij op zoek naar coaching voor je EQ? ByLizet is gespecialiseerd in het begeleiden van professionals naar meer persoonlijk leiderschap, zelfvertrouwen en emotionele intelligentie en biedt verschillende coachtrajecten aan in Rotterdam. 

Leestips emotionele intelligentie

1. Werk jij bij de politie, brandweer of in een crisisdienst?
Ontdek hoe frontliniewerkers hebben geleerd hun emoties te negeren.

2. Nieuwsgierig hoe jij je emoties kunt uiten?  
In het artikel "Kun jij je emoties niet uiten?" staan de zes stappen beschreven hoe je makkelijker jouw emoties kunt uiten. 

3. Wat betekent emotionele intelligentie in de praktijk?
Wat zijn de kenmerken van professionals en organisaties waar emotionele intelligentie in de praktijk wordt gebracht.