Gevoel van Leegte: 12 oorzaken + 13 oplossingen
Wat zijn de beste tips om het gevoel van leegte te overwinnen? Een gevoel van leegte is namelijk onbehaaglijk en levert vaak veel spanning op. Gelukkig zijn er veel manieren waarop dit kan. Hier vind je enkele oorzaken, oplossingen en leestips waarmee je stap voor stap jouw leegte kunt begrijpen en opvullen.
Voel je je vaak onrustig? Ga je gebukt onder een gevoel van leegte? Dan word je ongetwijfeld gehinderd in je dagelijkse functioneren. Je hebt geen rust in je hoofd en voelt je nooit echt gelukkig. Als je de leegte probeert te negeren, wordt het gevoel vaak alleen maar heftiger. Laten we daarom eerst kijken naar de oorzaken van innerlijke leegte. Om er alvast een paar te noemen:
- Depressie
- Angst
- Eenzaamheid
- Wanhoop
Oorzaken hoe een gevoel van leegte ontstaat: waarom dit lege gevoel?
Leegte kan verlammend en verstikkend zijn. Iedereen kan door een gevoel van leegte overvallen worden: ondernemers, leidinggevenden, werklozen, ouderen en jongeren. Je kunt nog zoveel liefde, rijkdom, vrienden en familie om je heen hebben, leegte ligt altijd op de loer. Gelukkig zijn er manieren om ermee om te gaan. Maar om bij het begin te beginnen: wat zijn de precieze oorzaken?
Oorzaak 1: een leeg gevoel ontstaat bij gebrek aan toekomstperspectief
Dit gevoel is allesoverheersend. Je hebt geen zin om uit bed te stappen, want wat voor zin heeft dat nog? Niets in het leven maakt je nog echt vrolijk. Dagen slepen zich voort en lijken eindeloos te duren. Je hebt niets om naar uit te kijken of naartoe te werken en voelt je vaak eenzaam.
Oorzaak 2: je bent het contact met jezelf verloren
Je bent het zicht kwijt op wie jij werkelijk bent als mens. Alles lijkt één grote brei geworden. Je gedachten springen alle kanten op, waardoor je je gevoelens niet meer kunt omschrijven. Je hebt geen contact met je eigen hart en ziel.
Oorzaak 3: je zit in een verkeerde omgeving
Elke dag begeef je je in bepaalde situaties en heb je bepaalde mensen om je heen. Dit kunnen voor jou verkeerde situaties of verkeerde mensen zijn. Als je niet blij wordt van jouw dagelijkse werkzaamheden en interacties, dan kan er een innerlijk gevoel van leegte ontstaan. Zo’n gevoel is in het begin nog makkelijk te negeren, misschien merk je niet eens dat er iets mis is. Maar hoe langer de kloof tussen jou en je omgeving blijft, hoe breder en dieper deze zal worden, en hoe ongelukkiger jij je zult voelen.
Dus neem je leven regelmatig onder de loep. Je baan, je woonplaats, je relatie, je vrije tijd: alles.
Oorzaak 4: je onderdrukt je gevoelens en emoties
Zoals gezegd ontstaat een gevoel van leegte vaak langzaam. Hierdoor kan het lange tijd onopgemerkt blijven en ben je relatief makkelijk in staat om moeilijke emoties en gevoelens te onderdrukken. Het kan zelfs zo zijn dat je het gevoel van leegte zelf onderdrukt.
Oorzaak 5: je worstelt met een traumatische ervaring
Als je in het verleden iets traumatisch hebt meegemaakt, is het vaak moeilijk om te genieten van het heden en uit te kijken naar de toekomst. Je vindt het moeilijk om de positieve kanten van het bestaan te zien. Trauma’s kunnen zowel oud als recent zijn. Of je nu een moeilijke jeugd hebt gehad, of net vorige maand een verkeersongeluk hebt meegemaakt, dergelijke gebeurtenissen hebben een grote impact op het hier en nu.
Oorzaak 6: je bent een dierbare verloren
Om een concreet voorbeeld van de vorige oorzaak te geven: we krijgen allemaal vroeg of laat te maken met het verlies van een naaste. Het wegvallen van zo’n iemand zet je eigen bestaan totaal op zijn kop. Als een belangrijk persoon in je leven er ineens niet meer is, veroorzaakt dat letterlijk en figuurlijk een leegte.
Oorzaak 7: je hebt geen echt levensdoel
Iedereen schrijft zijn of haar eigen unieke levensverhaal. Wat zijn je talenten? Waar word je blij van? Heb je een passie die je wilt ontwikkelen? Als je het antwoord op zulke vragen niet weet, voel je je vaak stuurloos en leeg.
Oorzaak 8: je worstelt met stress en slaapgebrek
Stress en uitputting zorgen ervoor dat alle energie uit je lichaam wordt gezogen. En hoe minder energie je hebt, hoe minder positieve emoties je kunt ervaren.
Oorzaak 9: je gebruikt te veel genotmiddelen
Drugs, alcohol, televisie, social media. Het zijn allemaal dingen waarmee je even kunt ontsnappen aan de realiteit. Maar het genot is slechts tijdelijk. Bovendien kan overmatig gebruik schadelijk zijn. Hoe vaker en langer je een bepaalde ‘high’ opzoekt, hoe harder je erna zult crashen. Achteraf blijf je met een dieper gevoel van leegte zitten, datzelfde gevoel waaraan je probeerde te ontsnappen.
Oorzaak 10: je maakt geen tijd voor jezelf
We hebben vaak het gevoel dat we geleefd worden. Elke dag moeten we klaar staan voor anderen. De kinderen moeten naar school, het huishouden moet gedaan, de baas wil dat ene project voor het einde van de week afgerond hebben. Er is haast geen tijd om op adem te komen, om aandacht aan jezelf te besteden.
Oorzaak 11: je hebt te weinig houvast
Houvast is er in veel verschillende vormen. Een goede vriendin die je wekelijks ziet, bijvoorbeeld. Het kan ook een vaste baan zijn, of dat huis waar je al jaren in woont. Houvast draait om routine en vertrouwen. Stel dat die vriendin verdwijnt, je ontslagen wordt of moet verhuizen. Het zijn dit soort plotselinge, en vaak negatieve, veranderingen die je een gevoel van leegte kunnen geven.
Oorzaak 12: je hebt een gebrek aan diep contact
Echt contact gaat verder gaat dan alleen een snel praatje. Een hechte relatie met iemand maakt dat je je veilig voelt. Bij zo iemand kun je helemaal jezelf zijn. Je kunt jezelf uiten, zonder dat je bang hoeft te zijn veroordeeld te worden.
Mensen hebben behoefte aan samenzijn. We willen graag delen, zowel in ons doen als ons denken. Cultuurfilosoof Ad Verbrugge ziet leegte als een steeds groter probleem voor onze westerse samenleving. Dit probleem wordt veroorzaakt door een gebrek aan liefde. Niet alleen een gebrek aan liefde zoals je die kunt voelen voor een partner, familie en vrienden. Het is ook een gebrek aan liefde voor handelingen. Denk bijvoorbeeld aan werk en hobby's die op zichzelf al voldoening geven, zonder dat je er meer van verwacht.
13 oplossingen om van dat gevoel van leegte af te komen
1. Kijk de leegte in de ogen
Een effectieve manier om met leegte om te gaan is deze recht aankijken. Ben je bang voor het gevoel? Wil je het liever onderdrukken? Zoek je altijd afleiding? Ben je er boos op?
Ga het niet uit de weg! Kies er bewust voor om het gevoel van leegte volledig te ervaren. Kijk het recht in de ogen aan. Blijf met de stilte zitten. Heb je hier hulp bij nodig? Deze meditatie helpt om dichtbij je gevoel te blijven.
“Een gevoel van leegte heeft jou iets te vertellen!”
2. Overwin het gevoel van leegte door ruimte te geven aan je gevoelens
Onder een gevoel van leegte zitten vaak andere emoties verborgen. Wanhoop, machteloosheid, eenzaamheid, radeloosheid, angst of verdriet, om er een paar te noemen. Deze zul je moeten ontdekken.
Daarvoor is het belangrijk om jezelf op jouw manier de ruimte te geven. Letterlijk en figuurlijk.
1. Maak een wandeling
2. Adem naar je buik toe
3. Zoek een comfortabele plek op om te ontspannen
4. Leg je hand op je hart, voel je hartslag en vraag jezelf wat je dwarszit
3. Ontwikkel zelfcompassie
Dit is niet alleen maar een manier waarmee je het gevoel van leegte kunt verminderen. Zelfcompassie is vooral een belangrijke levenshouding.
Het is op zich al erg genoeg om een gevoel van leegte te ervaren. Om jezelf er dan ook nog voor te straffen met negatieve gedachten verergert de situatie alleen maar.
Benader het op de tegenovergestelde manier. Geef de leegte alle liefde en aandacht. Overlaad jezelf met zoveel compassie als je maar kunt. Dat gevoel van leegte is misschien niet fijn, maar het is van jou.
Kortom: Om de een of andere reden hoort het nu bij je.
“Houd van de leegte in jou.”
4. Stel het gevoel (en jezelf) persoonlijke vragen
Door jezelf persoonlijke vragen te stellen dwing emoties een bepaalde richting op. Het achterhalen van oorzaken geeft jezelf de macht om jouw gevoelens te sturen.
Start met een aantal basisvragen en ga van daaruit de diepte in, bijvoorbeeld:
- ben ik negatief over mezelf?
- vergelijk ik mezelf teveel met anderen?
- welke afleidingen zoek ik om me niet leeg te voelen?
- probeer ik mezelf te bewijzen? Zo ja, tegenover wie?
- geef ik vooral anderen aandacht, of denk ik ook genoeg aan mezelf?
- voel ik me schuldig omdat ik eigenlijk een goed leven heb, maar me toch leeg voel?
- welke ervaringen hebben negatieve invloed gehad op mijn gevoelsleven?
5. Word vrienden met jouw muur (om de leegte)
Een gevoel van leegte ontstaat niet zomaar. Vaak knaagt het lang genoeg aan je om er een muur omheen te bouwen. Deze spreekwoordelijke muur is de blokkade tussen het gevoel van leegte en jouw geluk. Vraag jezelf dus af: hoe kan ik vrienden worden met mijn muur?
Stel jezelf, net als in oplossing vier, persoonlijke vragen:
- hoe oud is de muur?
- waar is de muur van gemaakt?
- hoe dik is de muur?
- voelt de muur warm of koud aan?
- als de muur kon praten, wat zou hij te vertellen hebben?
- kan de muur bewegen of niet?
Op deze manier maak je de muur tastbaar voor jezelf. En hoe beter je jouw muur leert kennen, hoe makkelijker het is om hem uiteindelijk af te breken.
Leestip: Hoe breek ik de muur om mijn hart af
6. Zoek professionele hulp
Als je behoefte hebt aan een professionele diagnose, aarzel dan niet om een huisarts, therapeut of coach in te schakelen. Er zijn veel verschillende therapieën die bij een gevoel van leegte zijn aan te raden. Een kleine greep:
- Haptonomie is gebaseerd op het duiden van gevoelens via aanraking.
- Bokscoaching laat je op een krachtige manier bewegen waardoor emoties los kunnen komen.
- Wandelcoaching is ideaal voor buitenmensen die graag fysiek de ruimte opzoeken.
- Somatic experience draait om het hier en nu, waar gevoelens alle liefde en ruimte krijgen.
- Cognitieve gedragstherapie helpt bij het veranderen van negatieve denk- en gedragspatronen.
- Sensomotorische therapie is ideaal voor mensen die meer dan woorden nodig hebben.
7. Luister naar de leegte
Meditatie en mindfulness helpen tegen rusteloosheid, depressie, eenzaamheid en leegte. Hoe werkt het? Je wordt als het ware observeerder van je eigen gedachten en gevoelens. Door ze van een afstandje te bekijken, dwing je jezelf om alles, ook dat gevoel van leegte, los te laten.
Onderzoek wijst uit dat 30 minuten meditatie per dag de gemoedstoestand verbetert en tegelijk gevoelens van stress, angst en depressie aanzienlijk vermindert. Hier vind je enkele meditaties en mindfulness oefeningen om je verder te helpen.
8. Laat je doelen en waarden je de weg wijzen
Het is belangrijk om helder te hebben wat precies jouw persoonlijke normen en waarden zijn. Hierdoor geef je richting aan je leven en bepaal je welke mensen, handelingen en omgevingen bij jou passen.
In het artikel Bepaal je kernwaarden vind je hierover meer informatie.
“Een doel is een wens van het hart.”
9. Houd een dagboek bij
Het dagelijks opschrijven wat je bezighoudt is een ideale manier om een gevoel van leegte een plek te geven. Mensen die een dagboek bijhouden hebben een betere grip op hun dag, minder stress en nemen de tijd voor zelfreflectie. De woorden die je op papier zet zijn een spiegel voor je ziel.
10. Zoek de liefde op en investeer in contact
Liefde heelt, verbondenheid geneest.
Een verbinding met andere mensen, maar ook met dieren en de natuur is een krachtig wapen in de strijd tegen een gevoel van leegte. Het gaat ook onderliggende oorzaken als eenzaamheid en depressie tegen.
Realiseer je goed dat je nooit alleen bent. Er is altijd wel iemand met dezelfde gedachten of ervaringen als jij. Je kunt oefenen in het dingen van jezelf delen met buren, kennissen, of een goede coach.
Het gezelschap van een dier ook heel waardevol zijn. En regelmatig de natuur opzoeken werkt heel rustgevend. Plan bijvoorbeeld elke dag een wandeling van 30 minuten. Maak in het weekend een paar uur vrij voor een uitgebreide buitenactiviteit.
11. Stop met het zoeken naar afleiding en begin met accepteren
Stop je energie in het accepteren van je gevoelens in plaats van constant proberen te ontsnappen. Doe eens een avondje helemaal niets. Geen Netflix. Geen social media. Geen videospelletjes. Geen appjes. Laat al die afleidingen voor wat ze zijn.
Tijdens dit nietsdoen zijn er twee krachtige stappen die je kunt zetten:
1. Voel je eigen lichaam
2. Adem naar je buik toe
12. Ga aan de slag met oude wonden en trauma’s
Als trauma’s en oude wonden niet genezen, hollen ze je ziel langzaam maar zeker uit. Een gevoel van leegte kan veroorzaakt worden door een trauma, maar een trauma kan ook het gevolg zijn. Om dit goed uit te zoeken en vervolgens te verwerken heb je de hulp van een professional nodig. Deze brengt je weer in contact met je eigen gevoelens.
“Ze probeert te lachen, zich vrolijk te voelen, maar ze voelt zich zo leeg”
13. Zoek nieuwe uitdagingen
Daag je creatieve kant uit. Probeer nieuwe hobby's uit. Doe elk weekend iets geks, iets wat je nog nooit gedaan hebt maar altijd al hebt willen doen. Zo kom je vanzelf uit je schulp. Je verkent nieuwe omgevingen en kunt nieuwe mensen ontmoeten. En dat helpt je weer om het gevoel van leegte te vervangen door een gevoel van verbondenheid.
Citaten over leegte voelen
In de leegte van mijn tranen en de echo van het gemis laat jouw afwezigheid me horen hoe oorverdovend de stilte is.
- Martin Gijzemijter
Te bereiken het uiterste van leegte; te bereiken de allergrootste stilte – dan zullen er allen er wel bij varen.
- Lao Tse
De waarheid beminnen betekent de leegte verdragen, en dus de dood aanvaarden.
- Simone Weil
De meeste kijkers beschouwen de televisie als een toestel om de leegte van het bestaan op te vullen, maar ze beseffen niet dat zij de leegte vullen met een andere leegte.
- Maxim Kröjer
Hoe anderen hun gevoel van leegte omschrijven
‘Ik zeg weleens dat ik in een vacuüm zit, zoals een pak koffie. Ik hoop dat ik er ooit een knipje in kan geven, zodat er weer wat lucht bij kan komen.’ (Psychologie Magazine)
‘Ik noem het mijn zwarte gat, waar mijn gevoelens in verdwijnen. Ik kan niet tot in mijn tenen gelukkig zijn, zoals andere mensen.’ (Psychologie Magazine)
‘Geen wortels, geen houvast hebben en geen verbondenheid voelen.’ (Eben Vloet)
‘De afwezigheid van gevoelens. Het onbestemde, kale en ontheemde gevoel. Het brengt een knoop in mijn maag, maakt mijn lijf zwaar en mijn hart droevig.’ (Innersteps)
‘We zijn bang voor dat kale niemandsland waar geen houvast is.’ (Innersteps)
Tot slot
Pas vooral tips toe.
Lizet helpt ambitieuze professionals die zich om de een of andere reden onrustig en leeg voelen. Onder deze professionals bevinden zich managers, politieagenten, ondernemers en zorgwerkers.
Voorkom dat je wordt opgeslokt door de leegte en maak gratis kennis met Lizet!