Ik moet meer verdienen. Ik moet echt die zieke vriendin eens bellen. Ik moet vaker mijn ouders opzoeken. Ik moet vandaag die vergadering van morgen voorbereiden. Ik moet sporten. Ik moet winnen. Ik moet. Ik moet. Ik moet. Ik moet de schijn ophouden. Ik moet snel weer beter worden. Ik moet sparen voor later. Ik moet. Ik moet fitter worden. Ik moet gezonder gaan leven. Ik moet…!
Gisteren heb ik eens bijgehouden hoeveel keer mensen in een gesprek zeiden dat ze iets moesten. En ik stond versteld van hoe vaak het tijdens de coachsessies en gezellige babbels voorbij kwam. Aan het eind van de dag suisden mijn oren ervan! Zodra je op dit werkwoord gaat letten hoor je het ineens overal.
En vandaag zat ik in de auto met mijn lief, op weg naar het strand. Ze gaat binnenkort een opleiding volgen en vindt het best spannend. In ons gesprek hierover hoorde ik mezelf tot drie keer toe het woord ‘moeten’ gebruiken.
– “Dan moet je gewoon zorgen dat je elke dag een hoofdstuk leest.”
– “Je moet op het werk je collega’s ook die vragen stellen.”
Ik ben zelf dus ook schuldig. Ook al heb ik natuurlijk het beste met haar voor, de manier waarop ik me uitdrukte was vrij dwingend.
Definitie MOETEN
Ik heb opgezocht wat ‘moeten’ nu eigenlijk betekent. De volgende definitie, uit 1864, viel mij in het bijzonder op. ‘Moeten’ is genoodzaakt, gedwongen of verplicht tot iets zijn. Klinkt best hard. Laat ik de zinnen uit de eerste paragraaf eens ‘vertalen’:
Ik ben genoodzaakt meer te verdienen.
Ik word gedwongen om die vriendin op te bellen.
Ik ben verplicht om te sparen voor later.
Pfff, terwijl ik dit opschrijf krijg ik het al benauwd. Verplichtingen. Gedwongen worden. Als ik door iets of iemand gedwongen word dan wordt de innerlijke rebel wakker. Ik kan er absoluut niet tegen. En ik ben vast niet de enige die liever de touwtjes in eigen handen heeft.
Jij bepaalt liever ook zelf wat je doet, en hoe en wanneer, toch? Hoe minder een ander jou de wet voorschrijft, hoe beter. Maar ook zonder druk van buitenaf vinden we vaak dat we iets moeten. We verplichten onszelf tot dingen, we dwingen onszelf.
Van MOETEN naar WILLEN
Natuurlijk is dat op zich niet verkeerd. Maar wat als je het ‘moeten’ vervangt door ‘willen’, of ‘gaan’?
Ik wil meer geld verdienen.
Ik ga die vriendin opbellen.
Ik wil sparen voor later.
Zo klinkt het ineens een stuk vriendelijker naar jezelf doe. Je legt jezelf niet langer keiharde eisen op. In plaats daarvan maak je alles een stuk vrijblijvender en doe je jezelf een plezier met je activiteiten en voornemens.
Ga eens na hoe vaak jij op een dag het woord ‘moeten’ in de mond neemt. Waarschijnlijk vaker dan je denkt. Vraag jezelf vervolgens af hoe je je dan voelt. Ik word er bijvoorbeeld niet bepaald blij van als ik tegen mezelf zeg dat ik iets moet doen.