Wat is psychomotorische therapie

Psychomotorische therapie, PMT in het kort, is een behandelmethode waarbij het lichaam en beweging wordt ingezet om tot nieuwe inzichten te komen en zo psyschische, mentale of emotionele klachten te verhelpen. Omdat verschillende innerlijke klachten zich ook via het lichaam uiten, kunnen fysieke oefeningen bijdragen aan herstel. Samen met een therapeut wordt er gewerkt aan het verminderen of zelfs helemaal oplossen van voorkomende problemen om er uiteindelijk sterker uit te komen!

Voor wie is psychomotorische therapie geschikt?

Veel klachten spelen zich af in het hoofd, terwijl ze ook een lichamelijke kant hebben. Een goed voorbeeld is stress. Misschien ben je de laatste tijd erg druk geweest en had je iets te veel aan je hoofd. Dat kan al gauw stress opleveren. De stress blijft helaas niet alleen in je hoofd hangen, maar uit zich ook via het lichaam. Denk maar aan gespannen rugspieren of een stijve nek. Herkenbaar, nietwaar? Psychomotorische therapie is een brede, universele therapie en beperkt zich niet tot specifieke klachten. Een aantal veel voorkomende voorbeelden:

• Angst
• Stress
• Frustraties
• Onzekerheid
• Somberheid

Allerlei emoties en gebeurtenissen hebben een effect op je lichaam, gevoel en gedachten. Door middel van psychomotorische therapie leer je deze niet alleen te herkennen, maar ontdek je ook jouw specifieke lichaamssignalen en hoe je deze positief kunt aanwenden in plaats van dat ze een obstakel vormen.

Welke voordelen heeft psychomotorische therapie?

Een gecontroleerde studie van dhr. Rosenbaum heeft aangetoond dat psychomotorische therapie naast het verhelpen van fysieke klachten nog een aantal andere voordelen heeft:

• Bewegen verbetert aandacht en concentratie

Als je aan het bewegen bent (het liefst buiten natuurlijk) kunnen het concentratievermogen en de spanningsboog toenemen. Je hoort het veel topsporters vaak zeggen: ‘als ik aan het sporten ben, is mijn hoofd eventjes helemaal leeg’. Sport is een geweldige manier om jezelf eventjes rust in het hoofd te geven.

• Er wordt automatisch endorfine aangemaakt

Wanneer je aan het bewegen bent, maakt het lichaam automatisch endorfine aan. Endorfine staat beter bekend als het gelukshormoon en zorgt voor een prettig gevoel. Daarnaast zorgt endorfine ook voor het verzachten van lichamelijke pijn.

• Psychomotorische therapie bevordert de persoonlijke groei

Veel verschillende onderzoeken hebben uitgewezen dat sporten een positief effect op allerlei aspecten van het leven heeft. Denk aan een hogere mate van zelfvertrouwen en minder negatieve gedachten. Bovendien kan sporten in een groep bijdragen aan het verbeteren van sociale vaardigheden.

Hoe werkt psychomotorische therapie?

Bij PMT draait het dus om actief zijn: bewegen, sporten en het lichaam gebruiken om te ontdekken wie je werkelijk bent en wat je voelt. Het mag daarom ook gerust een bewegingstherapie genoemd worden. Je leert naar je eigen lichaam te luisteren, klachten te herkennen en je wordt zelfbewuster! Belangrijk om te onthouden: de bewegingen en oefeningen zijn niet het doel van de therapie, maar meer een hulpmiddel om persoonlijke doelen te bereiken. Psychomotorische therapie volgt een aantal belangrijke thema’s. Een psychomotorisch therapeut luistert altijd eerst naar jouw verhaal. Waar loop je tegenaan, wat is je doel, of wat zijn je doelen? Naar aanleiding van jouw verhaal stippelt de therapeut een traject uit dat helemaal op jou is afgestemd. Dit betekent de ene keer misschien een spel doen met ballen, terwijl je de volgende keer zolang als je kunt touwtje staat te springen. Je doet iedere keer die activiteiten die jou helpen meer inzicht te krijgen. Tip: denk ook eens aan bokscoaching. Dit is een ideale manier om meer zelfvertrouwen te ontwikkelen, dichterbij je emoties te komen en eventuele stressklachten te verminderen. Bewegen is een hulpmiddel dat nog erg weinig wordt ingezet bij het verhelpen van psychische klachten. Er wordt dan vooral gepraat. Het probleem is alleen vaak dat jij best weet hoe het zit, maar dat je je vooral anders (en beter) wilt gaan voelen. En gevoelens staan altijd in nauwe verbinding met het lichaam.

Welke oefeningen horen er bij psychomotorische therapie?

Psychomotorische therapie maakt gebruik van een aantal oefeningen, waarmee je leert je eigen lichaam te benutten om problemen op te lossen, zoals:

• Grenzen aangeven

Op een simpele manier ontdek je hoe je beter jouw grenzen kunt aangeven. Wat gebeurt er als iemand steeds dichter naar je toe loopt tot in jouw comfortzone? Hoe reageer je daar precies op? Dankzij begeleiding van de therapeut bouw je hierin zelfverzekerdheid op.

• Communiceren en sociaal zijn tegenover anderen

Iedereen heeft zijn of haar eigen verhaal en eigen problemen. Jij ziet vaak alleen de buitenkant van iemand, maar daarachter zit ook altijd een innerlijk. Via beweging kun jij de belangrijkste elementen van jou verhaal laten zien. Is het een stevig potje boksen dat symbool staat voor jouw levensverhaal, waarin je vooral van je af slaat? Of is het een wandeling waarbij je anderen zoveel mogelijk ontwijkt, omdat je bang bent voor hun oordeel?

• Gevoelsreflectie

In de vorm van een spel leer je hoe je frustraties kunt uiten. Bijvoorbeeld door op een kussen te stoten, met ‘servies’ te gooien of gewoon lekker op een leeg strand de longen uit je lijf te schreeuwen. Wat doe je als je bijvoorbeeld woedend op je baas bent? Daar ga je op reflecteren en dat is een prachtig proces!  

Wat is het verschil tussen ‘gewoon’ sporten en psychomotorische therapie?

Zoals in dit artikel uitgebreid is beschreven, bestaat psychomotorische therapie voor het grootste deel uit bewegen. Misschien denk je nu: ‘maar ik beweeg al genoeg, ik sport elke week!’ Dat is natuurlijk heel goed voor je gezondheid, maar beweging is een middel dat je voor verschillende doelen kunt gebruiken. Als je een sport beoefent, doe je dat in de eerste plaats met een fysiek doel voor ogen. Om gezond te blijven, bijvoorbeeld. En misschien oefen je veel om ergens goed in te worden. Deze doelen zijn vooral lichamelijk en naar buiten gericht: je wilt sterker worden, sneller, beter. Bij psychomotorische therapie hoef je niet op een dergelijke manier te winnen of maximaal te presteren. Het gaat juist om het leren kennen van het lichaam en daardoor juist sterker te worden in expressie. Je gebruikt je lichaam om contact te maken met emoties, omdat je niet alles met woorden kunt vertellen. Het draait dus veel meer om het blootleggen van innerlijke processen.