Stel je voor: je hebt wekenlang hard gewerkt aan een presentatie. Je kent alle ins en outs. En dan breekt eindelijk de grote dag aan en sta je voor de raad van bestuur, klaar voor de presentatie.
Na afloop neemt jouw manager het woord en geeft zichzelf alle lof voor het in elkaar zetten van dit project. Je zit erbij en kijkt ernaar. Je voelt een gevoel van boosheid omhoog komen, maar in plaats van te protesteren houd je je mond.
"If you avoid conflict to keep the peace, you start a war in yourself."
Je verzint allerlei redenen om er niets van te zeggen: je zit tegenover de raad van bestuur, je wilt de relatie met je manager goed houden, je wilt niet het risico lopen dat je ontslagen wordt, je bent bang dat je helemaal over de rooie gaat, enzovoort.
Dus je houdt je stil.
Je bent manager van een groot team waar topprestaties geleverd moeten worden. In de afgelopen maand hebben drie medewerkers hun doelen niet gehaald. Je gaat daarover met ze in gesprek (dat is immers je taak als manager), maar neemt geen harde maatregelen. Je laat ze ermee wegkomen. Of.....
Je bent leidinggevende in een ziekenhuis en hebt te maken met veel ziekteverzuim onder de verpleegkundigen. Het rooster komt hierdoor in de knel. Er staat voor komende nacht een dienst open en je bent het zat. Niemand wil meewerken aan een oplossing en het voelt alsof je er helemaal alleen voorstaat. Toch durf je de confrontatie met het personeel niet aan te gaan, dus draai je de nachtdienst uiteindelijk zelf.
De belangrijkste overeenkomst tussen deze drie scenario's is dat je niet zegt wat je echt vindt. Je laat het allemaal gebeuren. En dat is niet gek, onze hersenen zijn geprogrammeerd om erbij te horen en in een groep te passen. Dat heeft vaak tot gevolg dat we liever conflicten uit de weg gaan.
Zes signalen die duiden op conflictvermijdend gedrag
1. Je bent een echte people pleaser
Je bent bang om afgewezen te worden. Je wilt dat anderen het naar hun zin hebben en je aardig vinden. Je vermijdt liever een conflict om de vrede te bewaren en geen ruzie te hoeven maken. Daarom neem je op de koop toe dat je niet kunt zeggen wat je vindt.
Voorbeeld van een manager bij de gemeente Rotterdam.
Pascal werkt al een paar jaar bij de gemeente Rotterdam en heeft een aantal medewerkers die hun eigen gang gaan in plaats van de collectief bepaalde weg volgen. Ze bespreken onderling veel met elkaar buiten de groep om. Pascal merkt dat hij deze groep structureel vermijdt en ze niet durft te vertellen dat wat ze doen niet kan. Hij is bang ze tegen hem in het harnas te jagen.
2. Je probeert vaak de aandacht af te leiden
Gesprekken die dreigen te ontaarden in een conflict weet jij als geen ander onschadelijk te maken. Je maakt een grapje, verandert compleet van onderwerp, of loopt gewoon weg. Je hebt verschillende strategieën om de aandacht af te leiden. Dat kan een goede eigenschap zijn, maar als je dit structureel doet, kan het uiteindelijk in je eigen nadeel werken.
3. Je hebt als kind nooit geleerd met conflicten om te gaan
Als je het op volwassen leeftijd lastig vindt om conflicten aan te gaan, is de kans groot dat je in je jeugd niet heb geleerd hoe je op een gezonde manier boos kon worden, of kon zeggen wat je echt vond. Ben je misschien opgegroeid in een gezin waar alles werd verzwegen, of waar heftige ruzie juist aan de orde van de dag was? Extreme situaties kunnen leiden tot het willen vermijden van elke vorm van conflict.
4. Je zegt niets als je iets vervelend vind
Je houdt altijd je mond op het moment suprême. Maakt de directeur een vervelende grap? Ben je het niet eens met het nieuwe beleid van de organisatie? is je partner je verjaardag vergeten? Je houdt je mond, want wat voor zin heeft het? Het gebeurt zo vaak. Iets ervan zeggen verandert de zaak toch niet. Je kent je directeur, de situatie op het werk, je partner. Maar is dat echt zo…?
5. Je vindt het moeilijk om jezelf te uiten
Je vindt het lastig om emoties te uiten. Boosheid, frustratie en misschien ook verdriet en angst laat je liever niet zien. Het is beter om dit soort gevoelens op te kroppen, zodat je niemand tegen het hoofd stoot.
6. Je stelt dingen vaak uit
“We praten er later wel over.” Of: “nu is niet het juiste moment.” Je hebt de neiging moeilijke gesprekken voor je uit te schuiven, en eigenlijk voer je ze liefst helemaal niet. Maar hoe langer je noodzakelijke confrontaties uitstelt, hoe langer ze in je hoofd blijven borrelen.
Lichamelijke signalen die je ervaart bij conflictvermijdend gedrag
Bovenstaande punten gaan puur over gedrag dat je mogelijk bij jezelf kunt herkennen als conflictvermijdend persoon. Maar conflictmijders voelen ook wat hun gedrag fysiek met ze doet. Hier wordt echter over het algemeen minder aandacht aan besteed.
"Als je een conflict ervaart tussen je verstand en je gevoel, zegt je gevoel de waarheid."
Laten we nog eens kijken naar het voorbeeld van iemand die met de eer strijkt tijdens een presentatie waarvoor jij al het werk hebt gedaan. Wat voel je in je lijf? Dat kan het volgende zijn:
- een warm, gloeiend gevoel in je hele lijf
- een versnelde hartslag
- aangespannen spieren
- een rood gezicht
- kortademigheid
- gerommel in maag en darmen
- opkomende boosheid
Dit zijn slechts enkele voorbeelden. Het lichaam reageert zodra er iemand over jouw grens heen gaat, door je oneerlijk te behandelen of je aan te vallen op jouw normen en waarden.
Toch hou je je mond. Je lijf geeft echter duidelijke signalen af en ook in gedachten sta je roodgloeiend. Het is tijd om hiermee iets te doen. Je mag op je strepen staan! Je mag je gelijk halen!
Conflictvermijdend gedrag veroorzaakt gezondheidsklachten
Het is niet gezond om constant je mond dicht te houden. Niet voor jou en niet voor een ander. Je onderdrukt wat je voelt en dat leidt tot frustratie. Als dit zich ophoopt, kun je er lichamelijke klachten door krijgen. In 2013 is er een studie gedaan naar de correlatie tussen het opkroppen van emoties en fysieke gezondheid. Hieruit bleek dat door structureel niet te zeggen wat je werkelijk vindt en voelt, kan leiden tot stress, hoge bloeddruk en geheugenverlies. Op langere termijn kan het zelfs angst depressie en gevoelens van eenzaamheid tot gevolg hebben, aldus psycholoog Victoria Tarratt.
Je hebt vastgesteld dat je conflictvermijdend bent en je wilt dit graag veranderen. Of je ziet dit bij een ander die hiermee aan de slag zou moeten. Hoe pak je dat aan?
Drie oplossingen om conflictvermijdend gedrag blijvend te veranderen
1. Acceptatie brengt verandering
Toegegeven, dit klinkt makkelijker gezegd dan gedaan. Maar probeer van jezelf te accepteren dat je conflictvermijdend gedrag vertoont. De eerste stap naar het oplossen van een probleem is toegeven dat je daadwerkelijk een probleem hebt. Je vindt het lastig om conflicten aan te gaan. Wees je daar bewust van. Misschien weet je niet hoe je met boosheid of frustratie om moet gaan. Ook dat is niet erg. Je bent echt niet de enige. Dat lijkt alleen maar zo, omdat bijna niemand er openlijk over praat.
2. Durf naar het verleden te kijken
Je verleden hoort een springplank te zijn naar jouw toekomst in plaats van een blokkade.
Daarom is het soms belangrijk om een stap terug te doen en naar het verleden kijken, om duidelijk te krijgen waar jouw huidige problemen precies vandaan komen.
Welke overlevingsstrategieën heb je in de loop der jaren ontwikkeld?
- Welke emoties mochten er tijdens je opvoeding wel en niet zijn?
- Hoe kijk jij tegen conflicten aan?
- Hoe kijk je naar jezelf?
- Herken jij signalen in je lichaam als je een conflict uit de weg gaat?
Leer je eigen gebruiksaanwijzing kennen in plaats van die van je telefoon!
Ontdek waarom je bent zoals je bent, ga na waar je gevoelens en gedachten vandaan komen. Op die manier is veranderen een stuk makkelijker. Vaak weet je verstandelijk heel goed wat er aan de hand is, alleen gevoelsmatig is het nog onduidelijk.
3. Neem de tijd voor jezelf
Je hoeft niet direct op alles te reageren. Om nog eens terug te gaan naar het voorbeeld van de manager die met jouw presentatie aan de haal gaat: je voelt je boos worden, maar je houdt je mond. Je weet eigenlijk ook niet wat je precies moet zeggen, of je bent bang dat je helemaal ontploft.
Neem na de presentatie even de tijd voor jezelf om te reflecteren en een aantal mogelijkheden op een rijtje te zetten. Belangrijke vraag: wat raakt jou?
1. Pak pen en papier en schrijf op wat je wilt zeggen.
2. Rij een rondje in je auto en schreeuw alle woede eruit.
3. Doe een korte ademmeditatie. Dit kan op het toilet of tijdens een kleine wandeling.
Maak een plan van aanpak om jouw grenzen, meningen en gevoelens duidelijk kenbaar te maken.
Coaching voor als je last hebt van conflictvermijdend gedrag
Het is goed om als professional regelmatig tijd voor jezelf te nemen, niet alleen na een conflictsituatie. Het zorgen voor een goede balans tussen werk en privé voorkomt dat je jezelf overbelast. Hoe vermoeider je bent, hoe lastiger het is om positief te blijven en op een gezonde manier met boosheid en frustraties om te gaan.
Een goede manier om conflictvermijdend gedrag onder de loep te nemen, is om een coach in te schakelen. Vaak zijn het namelijk vastgeroeste patronen waar je uit mag breken. Een coach kijkt objectief naar jouw situatie en bied je nieuwe perspectieven.
Voordelen coaching voor conflictmijders:
1. Sneller en duurzamer resultaat
2. Diepgaande oplossing
3. Sparringspartner tijdens jouw ontwikkelproces
4. Minder stress en meer plezier
Denk je dat een coach voor jouw conflictvermijdende gedrag een goede optie is? Je bent welkom voor een gratis intake.