Jan was manager op een afdeling van 20 werknemers.
Tijdens een vergadering die nog maar net begonnen was begon het ‘gezeik’ al.
De communicatie was slecht.
Project A liep achter op schema, voor project B zaten ze te wachten op goedkeuring.
Een medewerker voelde zich slecht,
een ander ergerde zich aan het feit dat er niet naar hem werd geluisterd.
Jan voelde zijn hartslag versnellen,
zijn handen begonnen te zweten
en zijn gedachten sprongen alle kanten op.
Op een gegeven moment was hij het spuugzat, sloeg met zijn vuist op tafel en riep:
“kunnen we niet een keer vergaderen zonder te zeiken?! We moeten het met elkaar doen!
Als boosheid controle over je neemt.
Mens zijn betekent leven met emoties; ook op je werk! Boosheid is een van de vier zogenaamde basisemoties. Een basisemotie kun je vervolgens opbreken in subcategorieën. In het emotiewiel hieronder zie je de diverse emoties en gevoelens die aan boosheid gerelateerd zijn.
Bron: https://www.ahapareting.com/blog/talking-with-kids-about-emotions-in-daily-life
Boosheid en woede worden vaak gezien als intense sensaties. Ze gaan vaak gepaard met stress, frustratie en irritatie. Iedereen krijgt er wel eens mee te maken.
Je zit in de vergadering je op te winden over je collega's. Wat gebeurt er in je lijf?
1. Energie gaat omhoog
2. Bloeddruk neemt toe
3. De hormonen adrenaline en noradrenaline worden aangemaakt
4. De lichaamstemperatuur gaat omhoog
5. De spierspanning neemt toe
Dit zijn inwendige aanwijzingen van het lijf dat frustratie de overhand krijgt.
Ook zijn er signalen die zichtbaar zijn voor collega's. Wat kunnen zij zien?
1. Stemverheffing of stem slaat over
2. Gebalde vuisten
3. Versnelde hartslag
4. Zweten
5. Een rood gezicht
6. Verstijfde kaken
Dit zijn natuurlijke reacties van het lichaam die door veel mensen als onprettig worden ervaren.
Boosheid is vaak een gevolg van persoonlijke grenzen die worden overschreden.
Soms is het ook zo dat er onder de boosheid een andere emotie ligt, zoals verdriet of angst. Boos worden is dan echter de eerste reflex.
Is boosheid een positieve emotie?
Boos worden voelt vaak niet als gewenst, wat het is zoals gezegd een vrij felle emotie.
In boosheid zit een enorme hoeveelheid energie en een enorme drang om jezelf te beschermen.
Dat is op zich goed. Want elke keer als je je boosheid probeert te negeren, negeer je een authentiek stukje van jezelf. Je cijfert jezelf weg ten gunste van een ander.
Woede mag er dus uit. Boosheid betekent liefde voor jezelf tonen.
Het uiten van heftige emoties als boosheid helpt jou bij het afbakenen en tonen van jouw persoonlijke grenzen. Wat zijn jouw waarden, wat vind jij in bepaalde situaties belangrijk om voor te vechten? En wat vind jij het waard om te beschermen?
Grenzen bieden je veiligheid.
Zolang jij niet duidelijk je grenzen aangeeft (en daarvoor hoef je niet direct boos te worden) kunnen mensen er makkelijk over heen gaan. Omdat ze aanvoelen dat ze misbruik van je kunnen maken, of omdat ze gewoon niet weten waar jouw grenzen liggen. Soms hebben mensen helemaal geen idee dat ze jou kwetsen.
Drie manieren waarop mensen met boosheid omgaan
Er zijn drie manieren aan te wijzen waarop mensen hun boosheid uiten of juist uit de weg gaan:
1. Gezond geuite boosheid
2. Opgekropte boosheid
3. Ongecontroleerde boosheid
Gezonde boosheid
Boosheid gezond uiten betekent dat je in staat bent om evenwichtig met je boosheid om te gaan. Je durft op gepaste momenten boos te worden en op je strepen te gaan staan. Je gaat fel tegen iets of iemand in, maar gaat niet te ver. Er wordt bijvoorbeeld niet met spullen gesmeten.
Je bent je bewust van het feit dat boosheid omhoog komt. Je voelt het aan je lichaamssignalen en bent in staat om de boosheid er gecontroleerd uit te gooien. Tegelijk weet je hoe je bijvoorbeeld ademhaling kunt inzetten om de boosheid uiteindelijk te laten wegebben. Zodra je het kwijt bent, is het ook over. Je zeult de negatieve emoties niet de rest van de dag met je mee.
Voorbeeld: een boze directeur
Belangrijke afspraken zijn niet nagekomen.
De financiën zijn belabberd.
Tijdens een gesprek komen er nog meer financiële problemen aan het licht die de mededirecteur heeft achtergehouden.
De directeur voelt haar boosheid en frustratie omhoog komen.
Toch is zij in staat in klare taal zijn boodschap over te brengen
en vervolgens afspraken te maken om de situatie recht te trekken.
Zij weet na afloop dat ze nog steeds erg gefrustreerd is.
Zo wil ze niet naar huis.
Dus maakt zij eerst een flinke wandeling om stoom af te blazen
en zet daarna in de auto de muziek extra hard om het laatste restje woede eruit te gooien.
Thuisgekomen is zij weer rustig en vol positieve energie en speelt de rest van de avond met haar kinderen.
Boosheid opkroppen
Boosheid opkroppen is iets dat veel mensen doen. Het heeft verschillende oorzaken; angst om boosheid te voelen, angst voor afwijzing, angst dat een relatie wordt beschadigd, etc.
Op het werk worden boze gevoelens vaak genegeerd.
Medewerkers zijn bang om hun emoties te tonen op de werkvloer. En dat terwijl iedereen wel eens boos is op het management of op een collega. Dat is menselijk. Boosheid opkroppen is niet goed voor het lichaam. Je blijft namelijk met opgeslagen spanning en stress zitten.
Ga dus op ontdekkingstocht naar je boosheid en naar de manieren waarop jij er op een gezonde manier mee om kunt gaan.
Voorbeeld: een collega die nooit boos wordt.
Tijdens een vergadering probeert Janneke een punt te maken,
maar voelt zich voor de zoveelste keer genegeerd.
Voor haar gevoel is er niemand die naar haar luistert of zelfs maar serieus neemt.
Wat ze doet is steeds verder in haar schulp kruipen.
Ze denkt: ‘het zal allemaal wel, ik houd m’n mond wel dicht, er is toch niemand die naar me luistert.’
De hele dag loopt ze met een rotgevoel rond op kantoor.
Ze heeft geen zin in gezellige praatjes en thuis reageert ze zich af op haar partner.
Ongecontroleerde boosheid
Tot slot heb je mensen die totaal geen controle hebben over hun boosheid. Om het minste of geringste schieten ze al uit hun slof. Of het nu een serieus probleem is, of een klein misverstand: hun boosheid is in elke situatie even heftig. De boze reactie is er vaak uit voordat ze het in de gaten hebben. Achteraf hebben ze spijt, want ze werden er zelf ook door overvallen.
Voorbeeld: collega die continu boos wordt.
Strategieën om met je boosheid om te gaan
1. Schrijven
Schrijven is een van de beste manieren om inzicht te krijgen in je eigen gedrag. Je kunt nog zo lang rondjes blijven draaien in je hoofd, maar gedachten zijn ontastbaar en kunnen je in een spiraal doen belanden. Door woorden op papier te zetten maak je dingen concreet voor jezelf:
1. Pak een schrift en schrijf alle gedachten die in je opkomen op. Lees het de volgende dag rustig na en kijk of je bepaalde patronen kunt ontdekken.
2. Ontleed de boosheid.
Schrijf na een woedeaanval op wat er precies gebeurde, welke gedachten en gevoelens je had, waar er spanning in je lijf zat en aan welke andere gebeurtenis het je deed denken.
3. Briefjesmethode
Maak verschillende briefjes met de belangrijkste emoties en hun triggers. Ga vervolgens na of je er een duidelijk verband in ziet.
4. Schrijf wat er in je lichaam gebeurt.
Schrijf alleen maar op wat er in je lijf gebeurt. Wat voel je? Waar voel je iets? Als je het van buiten ziet, hoe ziet het eruit?
2. Bewegen
Emoties zijn energie. Boosheid is dus ook energie. Dit mag eruit, anders blijf je ermee zitten. Kies een lichamelijke activiteit die je leuk vindt en bij jou past. Ga bijvoorbeeld lekker boksen, wandelen, tennissen, of hardlopen.
3. Zoek professionele hulp
Goede begeleiding van een expert kan uitkomst bieden als je er zelf niet uitkomt. Zo kun je kiezen voor bijvoorbeeld agressieregulaties, bokscoaching, life coaching en meer.
4. Vergroot je emotionele intelligentie door ademhalingsoefeningen
Ademhaling en emoties zijn met elkaar verbonden.
Als je boosheid laat gaan dan laat je ook je ademhaling gaan, maar houd je boosheid in dat maak je vaak je ademhaling klein. Kies een tegenovergestelde ademhaling van dat wat je voelt, op die manier ontstaat er een betere balans.
5. Gronden
Boosheid brengt een hoop energie met zich mee, waardoor je soms het contact met jezelf kwijtraakt. Je bent op en top boosheid en verliest de controle over je lijf. Dit is hét moment om grondingsoefeningen te doen. (zie artikel gronden).
6. Meditatie
Mediteren is vooral geschikt als je tot rust wilt komen, als de emotie te heftig is. Kies dan voor een meditatie om te kalmeren. Je kunt hier genoeg meditatie vinden.
Bovenstaande oplossingen zijn geschikt voor op kantoor. Je kunt er een paar minuten aan besteden, tijdens de lunchpauze of tussen twee vergaderingen in. Het is natuurlijk helemaal geweldig als je vrij bent om aan te geven dat je even de tijd nodig hebt om je gevoelens te ordenen, zodat je daarna weer met plezier, creativiteit en focus verder kunt werken.
Mag je boos worden op het werk? (Antwoord: ja!)
De directie, je collega’s, klanten, jijzelf: je bent mens!
Je hebt emoties.
Deze schakel je niet uit als je ‘s ochtends naar je werk gaat.
Toch denken veel mensen dat ze van negen tot vijf zo emotieloos mogelijk moeten zijn.
Blijdschap, oké, dat kan nog. De rest? Liever niet.
Wist je dat organisaties waar emoties getoond worden leukere werkplekken zijn?
Elke werkgever dient aandacht te schenken aan de emotionele veerkracht van werknemers.
Hoe groter de veerkracht, hoe groter de focus, creativiteit en onderlinge samenwerking.
Uitdagende oefening tijdens een teamuitje.
Elke deelnemer deelt een schaamtevolle gebeurtenis in zijn/haar leven.
Wedden dat je daarna meer verbonden voelt met elkaar?
Je ontdekt namelijk dat je niet de enige bent met emoties.
Heb jij behoefte aan meer emotionele intelligentie en veerkracht, in je organisatie of persoonlijk?
Bel 06 23 52 10 06 of stuur een bericht naar mail@bylizet.nl.
